اگر به فکر سرمایه‌گذاری افتاده‌اید اما نمی‌دانید از کجا باید شروع کنید، تنها نیستید. بسیاری از افراد در شروع مسیر سرمایه‌گذاری با سوالات زیادی روبرو می‌شوند: چطور سرمایه‌گذاری کنیم؟ بهتر است از کجا شروع کنیم؟ و اصلا مراحل سرمایه گذاری چیست؟ در این مقاله از فاندا، طریقه سرمایه‌گذاری را قدم‌به‌قدم با هم مرور می‌کنیم و به شما کمک می‌کنیم با دیدی بازتر و مطمئن‌تر وارد این مسیر شوید.
طریقه سرمایه‌گذاری چیست و چرا باید بدانیم؟
سرمایه‌گذاری به زبان ساده یعنی تبدیل پول به دارایی‌هایی که در آینده ارزش بیشتری پیدا کنند یا برای ما درآمد ایجاد کنند. تفاوت مهمی بین پس‌انداز و سرمایه‌گذاری وجود دارد؛ پس‌انداز پولی است که کنار می‌گذارید و دست به آن نمی‌زنید، اما سرمایه‌گذاری یعنی پول شما به کار می‌افتد تا سود بسازد. دانستن طریقه سرمایه گذاری کمک می‌کند از سردرگمی و تصمیم‌های اشتباه جلوگیری کنیم و انتخاب‌های هوشمندانه‌تری داشته باشیم.
مراحل سرمایه گذاری کدامند؟
در این بخش، اصلی‌ترین مراحل سرمایه گذاری را مرور می‌کنیم که در همه نوع سرمایه‌گذاری کاربرد دارند.
- تعیین هدف سرمایه‌گذاری: آیا برای بازنشستگی سرمایه‌گذاری می‌کنید یا خرید خانه یا درآمد ماهانه؟ هدف از سرمایه گذاری، نوع آن را مشخص می‌کند.
- شناخت سطح ریسک‌پذیری: آیا از نوسان و کاهش موقت سرمایه می‌ترسید یا با آن کنار می‌آیید؟ این مسئله تعیین می‌کند سراغ کدام دارایی‌ها بروید.
- انتخاب دارایی مناسب: از سهام گرفته تا طلا، رمزارز یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری، گزینه‌ها متنوع‌اند. باید انتخاب مناسبی بر اساس هدف و ریسک خود داشته باشید.
۴. بررسی و مقایسه گزینه‌ها: پیش از سرمایه‌گذاری، عملکرد گذشته، هزینه‌ها، ترکیب دارایی‌ها و نقدشوندگی را بررسی کنید.
- شروع با مبلغ کم: بهتر است با مبلغ کم شروع کرده و در مسیر تجربه کسب کنید.
- پیگیری و بهینه‌سازی: وضعیت سرمایه‌گذاری‌تان را هر چند وقت یکبار بررسی و اصلاح کنید.
مراحل سرمایه گذاری در انواع بازارها
در این بخش به بررسی مراحل سرمایه گذاری در بازارهای مختلف می‌پردازیم.
مراحل سرمایه گذاری در بورس
سرمایه‌گذاری در بازار بورس یکی از رایج‌ترین و البته پرنوسان‌ترین انواع سرمایه‌گذاری است. مراحل ورود به بورس به صورت زیر است:
- ثبت‌نام در سجام
ابتدا باید در سامانه سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان) ثبت‌نام کنید. اطلاعات هویتی، مالی و ارتباطی خود را وارد کرده و منتظر تأیید باشید.
- دریافت کد بورسی
پس از تکمیل ثبت‌نام در سجام و احراز هویت (حضوری یا غیرحضوری)، یک کد بورسی یکتا به شما اختصاص داده می‌شود.
- انتخاب کارگزاری
یک شرکت کارگزاری معتبر مثل مفید، کاریزما، آگاه و… انتخاب کنید. این شرکت واسطه‌ای است که سفارش‌های خرید و فروش شما را به بازار سرمایه ارسال می‌کند.
- افتتاح حساب معاملاتی
در کارگزاری انتخابی‌تان یک حساب معاملاتی افتتاح کرده و دسترسی آنلاین دریافت کنید.
۵. آموزش و تحلیل
برای تصمیم‌گیری درست، باید با مفاهیم پایه مانند تابلوخوانی، تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، گزارش‌های مالی شرکت‌ها و شاخص‌ها آشنا شوید.
۶. شروع خرید و فروش
حالا می‌توانید از طریق پنل آنلاین کارگزاری، سهام شرکت‌های مختلف را خریداری یا بفروشید. پیشنهاد می‌کنیم با مبلغ کم و سهم‌های بنیادی شروع کنید.
۷. بررسی پرتفوی و مدیریت سرمایه
به‌صورت منظم عملکرد سرمایه‌گذاری خود را ارزیابی کرده و در صورت نیاز، تنوع سبد خود را افزایش دهید.
اگر دانش یا زمان کافی ندارید، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از طریق صندوق‌های سهامی یا سبدگردانی اختصاصی گزینه‌های خوبی هستند.
مراحل سرمایه گذاری در صندوق های بورسی
در ادامه مراحل سرمایه گذاری در صندوق های بورسی را بررسی کرده‌ایم:
۱. اولین قدم، شناخت انواع صندوق‌های بورسی است. این صندوق‌ها بر اساس ترکیب دارایی و هدف سرمایه‌گذاری به چند دسته تقسیم می‌شوند:
- صندوق‌های درآمد ثابت: ریسک پایین، مناسب افراد محافظه‌کار. بیشتر دارایی این صندوق‌ها در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق خزانه یا سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌شود.
- صندوق‌های سهامی: بخش زیادی از سرمایه این صندوق‌ها در سهام شرکت‌هاست، در نتیجه بازده و ریسک بالاتری دارند.
- صندوق‌های مختلط: ترکیبی از سهام و اوراق درآمد ثابت هستند و ریسک و بازده متعادلی دارند.
- صندوق‌های طلا، کالایی یا موضوعی: سرمایه‌گذاری در طلا یا صنایع خاص (مثلاً فناوری یا انرژی).
- صندوق‌های قابل معامله (ETF): صندوق‌هایی که مانند سهام در بورس خرید و فروش می‌شوند و نقدشوندگی بالایی دارند.
۲. انتخاب نوع صندوق مناسب بر اساس هدف و ریسک‌پذیری
با توجه به هدف سرمایه‌گذاری‌تان (درآمد ماهانه، حفظ ارزش پول، رشد سرمایه) و سطح ریسک‌پذیری، نوع مناسب صندوق را انتخاب کنید. مثلاً اگر دنبال سود ثابت هستید، صندوق درآمد ثابت انتخاب بهتری است.
۳- بررسی عملکرد و جزئیات صندوق‌ها
قبل از سرمایه‌گذاری، اطلاعات صندوق‌های مختلف را بررسی کنید. این اطلاعات شامل:
- بازدهی گذشته (مثلا در ۳ ماه یا یک سال اخیر)
- خالص ارزش دارایی (NAV)
- ترکیب دارایی‌ها
- مدیر صندوق و سابقه آن
- میزان نقدشوندگی و حجم معاملات
در فاندا می‌توانید همه این اطلاعات را به‌صورت شفاف مقایسه کنید.
۴. ثبت‌نام در سجام و دریافت کد بورسی
اگر تا به حال در بورس فعال نبوده‌اید، ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و کد بورسی دریافت کنید. این فرایند آنلاین است و شامل احراز هویت نیز می‌شود.
۵. افتتاح حساب در یک کارگزاری معتبر
پس از دریافت کد بورسی، در یکی از کارگزاری‌های معتبر حساب معاملاتی باز کنید تا بتوانید واحدهای صندوق‌ها را خریداری کنید.
۶. خرید واحدهای صندوق از طریق سامانه آنلاین کارگزاری
پس از ورود به سامانه آنلاین کارگزاری، نام یا نماد صندوق مورد نظر را جست‌وجو کرده و میزان مبلغ یا تعداد واحد مورد نظر را وارد کنید. خرید صندوق دقیقاً مانند خرید سهام است.
۷. پیگیری سود، قیمت و عملکرد صندوق
پس از خرید، می‌توانید روزانه ارزش دارایی خود را مشاهده کنید. بعضی صندوق‌ها سود نقدی به‌صورت دوره‌ای (ماهانه یا سه‌ماهه) پرداخت می‌کنند.
۸. فروش واحدهای صندوق در صورت نیاز
هر زمان که بخواهید، می‌توانید مانند فروش سهام، واحدهای صندوق را بفروشید و وجه آن را دریافت کنید. بسته به نوع صندوق، واریز وجه ممکن است بلافاصله یا در چند روز کاری انجام شود.
مراحل سرمایه گذاری در صندوق طلا هم دقیقا به همین شکل انجام می‌شود.
مراحل سرمایه گذاری در طلای آنلاین
اگر به دنبال سرمایه گذاری روی طلا هستید اما نمی‌خواهید درگیر نگهداری فیزیکی، مراجعه حضوری یا نگرانی‌های امنیتی شوید، طلای آنلاین گزینه‌ای جذاب برای شماست. مراحل سرمایه‌گذاری در طلای آنلاین به شکل زیر است:
۱. انتخاب پلتفرم معتبر
ابتدا یکی از اپلیکیشن‌ها یا سایت‌های معتبر مانند میلی، زرپاد و… را انتخاب کنید. این پلتفرم‌ها معمولاً مجوزهای رسمی از اتحادیه طلا یا بانک مرکزی دارند.
۲. ثبت‌نام و احراز هویت
پس از نصب اپلیکیشن یا ورود به سایت، باید ثبت‌نام کرده و مراحل احراز هویت را انجام دهید.
۳. شارژ کیف پول
پس از تأیید هویت، می‌توانید کیف پول خود را با کارت بانکی شارژ کنید تا امکان خرید داشته باشید.
۴. خرید طلای آنلاین
برای خرید طلای آنلاین فقط باید میزان طلا یا مبلغ مورد نظر خود را مشخص کنید و مبلغ نهایی را پرداخت کنید. مقدار طلای خریداری‌شده در کیف پول کاربری شما نمایش داده می‌شود و به‌صورت قانونی متعلق به شماست.
۵. نگهداری امن یا دریافت فیزیکی
برخی پلتفرم‌ها طلای شما را به‌صورت امانت در خزانه‌های مطمئن نگه می‌دارند. در صورت تمایل، می‌توانید درخواست تحویل فیزیکی طلای خریداری شده را بدهید.
۶. فروش
هر زمان که بخواهید می‌توانید طلای خود را بفروشید و مبلغ ریالی آن را برداشت کنید.
مراحل سرمایه گذاری در سکوی سرمایه گذاری جمعی
سکوهای سرمایه‌گذاری جمعی امکان مشارکت افراد در پروژه‌های کسب‌و‌کاری، نوآورانه یا تولیدی را با مبالغ کم فراهم می‌کنند. این روش به ویژه برای کسانی جذاب است که به دنبال تنوع‌بخشی به پرتفوی یا حمایت از کسب‌وکارها هستند.
مراحل سرمایه‌گذاری در یک سکوی سرمایه‌گذاری جمعی به صورت زیر است:
۱. ثبت‌نام و احراز هویت در سکو: ابتدا باید در سکوی معتبر سرمایه‌گذاری جمعی (مانند کارن‌کراد، هم‌آفرین یا …) ثبت‌نام کرده و اطلاعات هویتی و مالی خود را وارد کنید.
۲- مطالعه طرح‌های سرمایه‌پذیر: پروژه‌ها و استارتاپ‌هایی که به دنبال جذب سرمایه هستند، با اطلاعاتی از جمله میزان سرمایه مورد نیاز، مدل کسب‌و‌کار، پیش‌بینی سودآوری و مدت زمان بلوغ سرمایه منتشر می‌شوند. شما باید این اطلاعات را دقیق بررسی کنید.
۳. انتخاب طرح و مبلغ سرمایه‌گذاری: بر اساس علاقه، میزان سرمایه و سطح ریسک‌پذیری خود، یک یا چند طرح را انتخاب کرده و مبلغ سرمایه‌گذاری‌تان را مشخص می‌کنید.
۴. پرداخت و ثبت نهایی سرمایه‌گذاری: پس از انتخاب طرح، مبلغ مورد نظر را پرداخت می‌کنید و در لیست سرمایه‌گذاران آن پروژه ثبت می‌شوید.
۵. دریافت گزارش و پیگیری پیشرفت پروژه: سکوها معمولاً گزارش‌های دوره‌ای از روند پیشرفت پروژه و وضعیت مالی آن ارائه می‌دهند تا شما در جریان وضعیت سرمایه‌تان باشید.
۶. بازگشت سرمایه و سود: پس از پایان دوره سرمایه‌گذاری، اصل سرمایه (در صورت تحقق اهداف مالی پروژه) به شما بازگردانده می‌شود. همچنین واریز سود این پروژه‌ها معمولا در بازه‌های زمانی ۳ یا ۴ ماه یکبار به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود.
مراحل سرمایه گذاری در ارز دیجیتال
بازار رمزارزها (Cryptocurrency) یک فرصت جذاب اما پرریسک برای سرمایه‌گذاری است. اگر قصد ورود به این بازار را دارید، باید مراحل زیر را با دقت طی کنید:
۱. آشنایی با مفاهیم اولیه
قبل از هر چیز، باید با مفاهیمی مانند بیت‌کوین، بلاک‌چین، کیف پول، صرافی، کلید خصوصی و عمومی آشنا شوید. مطالعه منابع آموزشی یا شرکت در دوره‌های آنلاین می‌تواند مفید باشد.
۲. انتخاب کیف پول دیجیتال
برای نگهداری رمزارز، نیاز به یک کیف پول دارید. کیف پول‌ها به دو نوع تقسیم می‌شوند:
نرم‌افزاری: اپلیکیشن‌هایی مانند Trust Wallet، MetaMask و…
سخت‌افزاری: دستگاه‌های فیزیکی مانند Ledger یا Trezor که امنیت بالاتری دارند.
اگر با مبالغ کم شروع می‌کنید، کیف پول نرم‌افزاری کافی‌ست، اما برای مبالغ بالا، کیف پول سخت‌افزاری توصیه می‌شود. البته می‌توانید از کیف پول خود صرافی هم برای نگهداری رمزارزهای خود استفاده کنید.
۳. ثبت‌نام در یک صرافی معتبر
برای خرید رمزارز، باید در یک صرافی ثبت‌نام کنید. صرافی‌های ایرانی مانند نوبیتکس، والکس و صرافی‌های بین‌المللی مانند Binance محبوب هستند. توجه داشته باشید که استفاده از صرافی‌های خارجی نیاز به رعایت نکات مربوط به تحریم‌ها دارد.
۴. احراز هویت و افزایش امنیت حساب
در بیشتر صرافی‌ها نیاز به احراز هویت دارید. همچنین فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای یا پیامک برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز ضروری است.
۵. انتخاب رمزارز مناسب برای شروع
برای شروع بهتر است سراغ ارزهای شناخته‌شده و با پشتوانه بروید مانند:
- بیت‌کوین (BTC)
- اتریوم (ETH)
- تتر (USDT) برای معاملات و تبدیل‌ها
۶. انجام اولین خرید
پس از شارژ ریالی حساب کاربری‌تان در صرافی، می‌توانید مقدار دلخواهی از رمزارز را خریداری کنید. امکان خرید کمتر از یک واحد کامل از رمزارزها نیز وجود دارد (مثلاً ۰.۰۰۱ بیت‌کوین).
۷. نگهداری امن رمزارز
پس از خرید، رمزارزها را می‌توانید در کیف پول صرافی نگه دارید یا به کیف پول شخصی خود منتقل کنید. برای امنیت بیشتر، انتقال به کیف پول شخصی توصیه می‌شود.
۸. پیگیری بازار و مدیریت سرمایه
بازار رمزارز نوسانات شدیدی دارد. بهتر است قیمت‌ها را روزانه بررسی کرده، از منابع خبری معتبر استفاده کنید و از ورود هیجانی خودداری کنید.
شروع آسان سرمایه گذاری با فاندا
برای شروع آسان سرمایه گذاری می‌توانید از پلتفرم فاندا استفاده کنید. فاندا این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده تا تمامی طرح های سرمایه گذاری در بازارهای مالی مختلف را بررسی و بعد از مقایسه طرح‌ها، بهترین گزینه را برای سرمایه گذاری انتخاب کنند.